Po co wykonuje się analizę statystyczną przy testach na ojcostwo?

Przeglądając oferty realizowanych w naszym kraju testów na ojcostwo z dużym zdziwieniem zauważyłem, że niektóre laboratoria genetyczne do samego wyniku analizy (informacji o ojcostwie) dołączają również pełne profile genetyczne badanych osób oraz rezultat zaawansowanej analizy statystycznej. Inne placówki ograniczają się jedynie do tego pierwszego, a więc informacji potwierdzającej lub wykluczającej istnienie pokrewieństwa.

Zaczęło mnie to zastanawiać. Skoro jedne laboratoria informują swoich klientów o wyniku analizy statystycznej, a drugie potrafią się bez niej obejść, to czy faktycznie jest ona aż tak potrzebna? A może to tylko tani chwyt, którego celem będzie naciągnięcie zleceniodawcy na dodatkowe koszty? Okazało się, że aby odpowiedzieć sobie na to pytanie musiałem najpierw zrozumieć istotę genetycznego badania na ojcostwo.

Na czym polega badanie DNA na ojcostwo?

Każdy człowiek posiada swój własny niepowtarzalny zestaw genów. Materiał genetyczny, w który jesteśmy wyposażeni dziedziczymy po naszych rodzicach – połowę po ojcu, połowę po matce. To dzięki temu badanie DNA na ojcostwo jest w stanie wykazać podobieństwa pomiędzy danymi osobami.

Na podstawie analizy dostępnego materiału tworzy się profile genetyczne wszystkich uczestników badania na ojcostwo. Uzyskanie takiego profilu to jednak nie wszystko! Aby wykazać ewentualne podobieństwa trzeba je jeszcze ze sobą zestawić. I to właśnie w tym miejscu pojawia się analiza statystyczna, która polega na porównaniu wspomnianych profili, a następnie – przy pomocy specjalistycznego oprogramowania informatycznego – wykonaniu całej serii obliczeń statystycznych. Działania te pozwalają na określenie prawdopodobieństwa (wyrażonego w procentach) z jakim dany mężczyzna może być ojcem dziecka.

Prawidłowo przeprowadzona analiza potwierdza ojcostwo na ponad 99,99%, natomiast wyklucza zawsze w 100%. Uzyskanie rezultatu o niższym prawdopodobieństwie może być podstawą do rozszerzenia badania, np. włączenia do analizy dodatkowej osoby lub zwiększenia puli badanych markerów.
Reasumując mogę zatem powiedzieć, że wynik badania ojcostwa uzupełniony o analizę statystyczną jest dużo bardziej wiarygodny, a w sytuacji pojawienia się wątpliwości daje możliwość podjęcia dalszych działań.

Więcej informacji: