Niepewność co do ojcostwa potrafi ciążyć na psychice, wpływać na relacje i codzienne decyzje. Dla jednych to delikatna sprawa, którą chcą załatwić dyskretnie, dla innych – konieczność uporządkowania spraw rodzinnych lub prawnych. Test ojcostwa przestał być czymś niedostępnym czy stygmatyzującym. Współczesna medycyna daje wiele możliwości, a precyzja badań DNA osiąga niemal 100% pewności. Warto jednak wiedzieć, kiedy można je wykonać, jakie metody są dostępne i ile to wszystko kosztuje.

Test ojcostwa – w którym tygodniu ciąży ?

Badania DNA można wykonać jeszcze w czasie ciąży, choć nie jest to możliwe od samego jej początku. Najwcześniej test ojcostwa wykonuje się około 8. tygodnia ciąży, ale wiele zależy od rodzaju metody.

Najbezpieczniejszą opcją jest nieinwazyjny test ojcostwa z krwi matki. Polega on na pobraniu próbki krwi ciężarnej, w której krąży wolne DNA płodu. Wystarczy też próbka materiału genetycznego potencjalnego ojca – zazwyczaj wymaz z wewnętrznej strony policzka. Takie badanie można przeprowadzić właśnie od 8. tygodnia ciąży.

Inwazyjne testy, takie jak amniopunkcja (pobranie płynu owodniowego) lub biopsja kosmówki, są możliwe odpowiednio od 15. i 10. tygodnia ciąży. Niosą jednak ryzyko powikłań, dlatego wykonuje się je głównie wtedy, gdy równocześnie trzeba wykonać inne badania prenatalne.

Test ojcostwa – przed czy po narodzinach ?

Zdecydowana większość testów ojcostwa wykonywana jest po narodzinach dziecka – i to nie bez powodu. Test ojcostwa w takiej formie jest tańszy, prostszy i całkowicie bezpieczny. Wystarczy wymaz z jamy ustnej dziecka oraz domniemanego ojca. Dodatkowo można dodać materiał od matki, co zwiększa pewność analizy.

Badania wykonywane przed porodem mają sens, gdy wynik potrzebny jest wcześniej – np. w celach prawnych lub w sytuacjach, gdy niepewność wpływa negatywnie na życie rodzinne. Nieinwazyjny test z krwi matki zyskuje popularność, choć jest droższy od standardowych analiz wykonywanych po urodzeniu.

Test ojcostwa – termin otrzymania wyników

Czas oczekiwania na wynik zależy głównie od rodzaju testu oraz wybranej placówki. Standardowy test ojcostwa wykonywany po narodzinach trwa zwykle od 5 do 10 dni roboczych. Niektóre laboratoria oferują tryb ekspresowy – wynik dostępny jest już po 2-3 dniach, choć koszt usługi rośnie.

Jeśli chodzi o test ojcostwa wykonywany w trakcie ciąży, to na wyniki trzeba poczekać dłużej – najczęściej od 7 do 14 dni roboczych. Dłuższy czas wiąże się z większym stopniem skomplikowania analizy wolnego DNA płodu z krwi matki.

Test ojcostwa – jakie koszty wiążą się z badaniami DNA ?

Ceny badań różnią się znacząco w zależności od rodzaju testu i trybu wykonania. Standardowy test ojcostwa po narodzinach to koszt rzędu 900–1500 zł. Jeśli badanie ma zostać wykonane w celach sądowych – z dokumentacją i pełną identyfikacją osób – cena wzrasta do około 1600–2000 zł.

Nieinwazyjny test ojcostwa w trakcie ciąży to wydatek znacznie większy – kosztuje od 5000 zł wzwyż. Inwazyjne metody, wykonywane w szpitalu lub specjalistycznej klinice, mogą wymagać osobnej opłaty za sam zabieg (biopsja kosmówki, amniopunkcja), co dodatkowo podnosi całkowity koszt badania.

Warto także sprawdzić, czy laboratorium jest akredytowane i jakie metody stosuje – od tego zależy nie tylko wiarygodność wyniku, ale i bezpieczeństwo.