Nietolerancja laktozy u dzieci i niemowląt – jak ją zdiagnozować?

Nietolerancja laktozy to powszechna dolegliwość, która może dotknąć osoby w każdym wieku, w tym dzieci i niemowlęta. Charakteryzuje się ona niemożnością trawienia laktozy, głównego cukru obecnego w mleku i jego przetworach. Poniżej poświęcimy uwagę przyczynom, objawom, diagnostyce oraz sposobom radzenia sobie z nietolerancją laktozy u dzieci i niemowląt.

Nietolerancja laktozy – skąd się bierze?

Nietolerancja laktozy spowodowana jest niedoborem enzymu laktazy, który jest potrzebny do rozkładu dwucukru laktozy na glukozę i galaktozę, czyli łatwiejsze do przyswojenia cukry proste. Naturalnie aktywność enzymu laktazy w organizmie człowieka najwyższa jest w okresie karmienia piersią.

U niemowląt, szczególnie wcześniaków, problemy z nietolerancją laktozy mogą być stanem przejściowym, gdyż enzym laktazy zaczyna być wytwarzany dopiero pod koniec trzeciego trymestru ciąży. W przypadku starszych dzieci, nietolerancja często, ale nie zawsze jest stanem trwałym.

Objawy nietolerancji laktozy u dzieci i niemowląt

Objawy nietolerancji laktozy u dzieci i niemowląt mogą się różnić, ale zazwyczaj obejmują:

• Wzdęcia i bóle brzucha.
• Wodniste biegunki.
• Gazy i uczucie przelewania w brzuchu.
• Wymioty.
• Wahania nastrojów, zmęczenie.

W przypadku problemów z przyswajaniem laktozy objawy głównie koncentrują się więc na dolegliwościach ze strony układu pokarmowego. Niestrawiona laktoza nie może zostać prawidłowo wchłonięta do organizmu. To natomiast prowadzi do powstawania procesów skutkujących podrażnieniem śluzówki jelita grubego, a to z kolei prowadzi do ujawnienia się widocznych objawów, takich jak wyżej wspomniane biegunki, gazy, wymioty itp.

Nietolerancja laktozy u niemowląt – alaktazja

Alaktazja to rzadkie, wrodzone zaburzenie, które polega na całkowitym braku enzymu laktazy w organizmie. Laktaza jest niezbędna do trawienia laktozy, głównego cukru obecnego w mleku i produktach mlecznych. W przeciwieństwie do klasycznej nietolerancji laktozy, która jest znacznie bardziej powszechna i zazwyczaj wynika z częściowego niedoboru laktazy, alaktazja jest stanem całkowitego braku tego enzymu od urodzenia. Nietolerancja laktozy u niemowląt to spory stres dla rodziców dlatego warto wykonać odpowiednie badania diagnostyczne by zyskać spokój np. testy genetyczne.

Nietolerancja laktozy – czy warto zrobić testy genetyczne?

Badania genetyczne to dobry sposób na to, aby sprawdzić stan zdrowia dzieci i niemowląt pod kątem nietolerancji laktozy, ponieważ jest to choroba uwarunkowana genetycznie. Osoby z nietolerancją laktozy posiadają zmiany w genach kodujących enzymy związane z trawieniem laktozy – LCT 13910 i LCT 22018. Testy genetyczne polegają na analizie wspomnianych genów, czy występują w nich mutacje odpowiedzialne za problemy z tolerancją laktozy. Test DNA na nietolerancję laktozy można wykonać w dowolnym momencie, jest to bardzo proste i wygodne, wystarczy pobrać wymaz z policzka, a wynik badania dostępny jest w ciągu 10 dni roboczych.

Jak sobie radzić z nietolerancją laktozy?

Nietolerancja laktozy to kolejny przypadek z rodziny nietolerancji pokarmowych, na który nie wynaleziono do tej pory lekarstwa. Jedynym sposobem radzenia sobie z dolegliwościami wywołanymi przez problemy z trawieniem laktozy jest dieta eliminacyjna, tak samo jak jest to np. w celiakii. Na rynku dostępne są suplementy wspomagające trawienie laktozy, jednak nie jest to zalecana forma walki z nietolerancją laktozy.