Niepewność potrafi wywrócić życie do góry nogami. Pytanie o ojcostwo nie należy do łatwych – budzi emocje, wpływa na relacje i często towarzyszy mu napięcie. Czasem chodzi o spokój ducha, innym razem o rozstrzygnięcie sprawy sądowej lub alimentacyjnej. Badanie ojcostwa, choć wiąże się z zaawansowaną analizą genetyczną, jest dziś łatwiej dostępne niż kiedykolwiek wcześniej. Zanim jednak zdecydujesz się je wykonać, warto dowiedzieć się, jak wygląda cała procedura, jakie są jej formy oraz czego można się spodziewać na każdym etapie.

Badanie ojcostwa – czy wykonanie anonimowo jest możliwe ?

Zdarza się, że decyzja o wykonaniu badania ojcostwa zapada w sytuacji, gdy jedna ze stron nie chce brać w nim udziału w sposób oficjalny. W takich przypadkach możliwe jest wykonanie testu na własny użytek – bez ujawniania danych osobowych i bez podpisywania dokumentów. Wystarczy pobrać materiał genetyczny, najczęściej wymaz z wewnętrznej strony policzka i odesłać go do laboratorium.

Trzeba jednak pamiętać, że badanie ojcostwa przeprowadzone w ten sposób ma wyłącznie charakter prywatny i nie może zostać wykorzystane jako dowód w postępowaniu sądowym. Aby wynik miał moc prawną, niezbędne jest zachowanie formalnej procedury, w tym potwierdzenie tożsamości wszystkich uczestników testu i podpisanie zgód na badanie.

Badanie ojcostwa – czy test na ojcostwo można zrobić w domu ?

Tak, istnieje możliwość wykonania badania ojcostwa w warunkach domowych. W tym celu zamawia się specjalny zestaw do pobrania próbek – najczęściej zawierający sterylne patyczki do wymazów z jamy ustnej, instrukcję oraz koperty zwrotne. Cały proces pobrania próbki zajmuje kilka minut i nie wymaga specjalistycznej wiedzy.

Testy wykonywane w domu mają taką samą dokładność jak te wykonywane w laboratorium, pod warunkiem że próbki nie zostaną zanieczyszczone. Po pobraniu, materiał wysyła się do laboratorium, gdzie porównuje się profile DNA osoby domniemanej jako ojciec z profilem dziecka.

W domowym teście badanie ojcostwa może być wykonane bez udziału matki, choć jej próbka może dodatkowo zwiększyć wiarygodność wyniku.

Badanie ojcostwa – czas oczekiwania na wyniki

Czas oczekiwania na wynik badania ojcostwa zależy od rodzaju testu oraz laboratorium, które go wykonuje. W większości przypadków wyniki dostępne są już po 5–7 dniach roboczych od dostarczenia próbek do analizy. Niektóre placówki oferują przyspieszoną analizę, gdzie rezultaty można uzyskać nawet w ciągu 2–3 dni.

W przypadku testów wykonywanych na potrzeby sądu, czas może się wydłużyć ze względu na konieczność przygotowania dokumentacji oraz zachowania procedur identyfikacyjnych.

Sam proces analizy DNA polega na porównaniu co najmniej 24 markerów genetycznych. Im więcej analizowanych miejsc, tym większa dokładność – w większości przypadków test daje wynik z prawdopodobieństwem wyższym niż 99,9999%.

Badanie ojcostwa – ile kosztuje i dlaczego warto ?

Koszt badania ojcostwa waha się od około 500 do nawet 2000 zł, w zależności od rodzaju testu, liczby uczestników oraz tego, czy ma on charakter prywatny, czy sądowy. Badanie domowe będzie zwykle tańsze niż to, które wymaga obecności w placówce i potwierdzenia tożsamości.

Dlaczego mimo ceny warto rozważyć takie badanie? Przede wszystkim, wynik może rozwiać wieloletnie wątpliwości lub stać się podstawą do uregulowania ważnych spraw prawnych – takich jak alimenty, kontakty z dzieckiem czy ustalenie ojcostwa w aktach urodzenia. W wielu przypadkach daje spokój psychiczny, który trudno wycenić.