Zidentyfikowano mutację odpowiedzialną za wrodzony zespół miasteniczny (CMS)

Wrodzony zespół miasteniczny (ang. Congenital myasthenic syndromes, skrót CMS) to choroba genetyczna, charakteryzująca się osłabieniem mięśni kończyn dolnych, mięśni szyi, głowy, oczu, twarzy oraz mięśni oddechowych. Choć na przestrzeni ostatnich 25 lat dokonano znacznego postępu jeśli chodzi o poznanie genetycznych uwarunkowań choroby, to wielu pacjentów nadal pozostaje niezdiagnozowanych.

.

Jak donosi raport opublikowany w najnowszym numerze czasopisma Journal of Neuromuscular Diseases u podstaw tego schorzenia mogą leżeć mutacje mitochondrialne, do jakich dochodzi w genie o nazwie SLC25A1. Do tej pory uważano, że mutacje tego typu powodują zaburzenia neurologiczne, takie jak miopatie i neuropatie. Nikt jednak nie wiązał ich z wadami połączeń nerwowo-mięśniowych, do których należy wspomniana wyżej odmiana miastenii.

Mutacja w genie SLC25A1 przyczyną CMS?

Większość z 19 genów, które łączy się z powstaniem CMS odpowiada za rozwój i prawidłowe funkcjonowanie synaps nerwowo-mięśniowych. A czym jest synapsa? Synapsa to miejsce, za pomocą którego jedna komórka nerwowa może komunikować się z drugą. Dotychczas sądzono, że mutacje zachodzące w tych genach dotyczą białek postsynaptycznych. Najnowsze wyniki badań sugerują jednak, że obszarem, w którym dochodzi do błędów w materiale genetycznym jest region presynaptyczny.

Naukowcy przeanalizowali genomy dwójki rodzeństwa (brata i siostry). Rodzeństwo to miało zdrowych rodziców, ale blisko ze sobą spokrewnionych (byli kuzynami). Od najmłodszych lat u brata – obecnie 33-letniego mężczyzny dało się zaobserwować problemy z mową oraz zaburzenia motoryczne, które nasilały się podczas ćwiczeń fizycznych, a ustępowały w czasie odpoczynku. Oprócz tego mężczyzna miał opadające powieki i problemy w nauce. U jego młodszej siostry zauważono natomiast osłabienie mięśni kończyn, opadanie mięśni twarzy oraz podwójne widzenie. W celu ustalenia przyczyn stanu zdrowia rodzeństwa naukowcy przeprowadzili badania genetyczne metodą tzw. sekwencjonowania eksonomowego (ang. eksome sequencing). W wyniku tych działań udało się im znaleźć mutację w genie SLC25A1. Gen ten jest nośnikiem cytrynianu – związku chemicznego, którego cykl przebiega w mitochondrium. Odgrywa on kluczową rolę w wielu procesach biologicznych zachodzących w organizmie.

Po zastosowaniu specjalnych technik diagnostycznych (elektrofizjologicznych) naukowcy byli w stanie zaobserwować u badanych pacjentów nieprawidłowości w połączeniach nerwowo-mięśniowych, które przejawiały się drganiem lub blokowaniem włókien mięśniowych. Nadal nie jest do końca jasne, w jaki sposób wadliwość genu SLC25A1 przyczynia się do powstawania opisanych zaburzeń. Naukowcy widzą jednak wyraźny związek między mutacją w jego obrębie a rozwojem CMS. Eksperci zalecają więc, aby u wszystkich pacjentów, u których stwierdzono osłabienie mięśni wykonywać odpowiednie testy na obecność tej właśnie mutacji.